Lori

Lori (Armeens: Լոռի), is een provincie (marz) van Armenië. Het ligt in het noorden van het land, grenzend aan Georgië. Vanadzor is de hoofdstad en grootste stad van de provincie. Andere belangrijke steden zijn Stepanavan, Alaverdi en Spitak. Het is de thuisbasis van de UNESCO-werelderfgoedlocaties van de Haghpat- en Sanahin-kloosters en het goedbewaarde Akhtala-klooster, waar Armeniërs, Georgiërs en Grieken jaarlijks een bedevaart houden op 20-21 september.

De provincie werd zwaar beschadigd tijdens de Armeense aardbeving in 1988.

Haghpatklooster Sanahinklooster

1 2 3 4 5 6

Haghpatklooster

Het klooster van Haghpat (Armenian: Հաղպատավանք; letterlijk: hoge muur) werd genoemd naar zijn meest in het oog springende kenmerk (een omwalling) om het te onderscheiden van een ander, nabijgelegen klooster. Het is opgenomen op de werelderfgoedlijst van UNESCO.

Hoewel het complex nu één geheel lijkt, zijn de gebouwen – zonder doorgangen – tegen elkaar aan gebouwd. Het oudst is de Heilig Kruis-kerk. Deze kathedraal, de hoofdkerk van Haghpat, werd hier neergezet tussen 976 en 991 op initiatief van koningin Khosrovanush, de vrouw van koning Ashot III, tijdens de Gouden Eeuw van Armenië. In 1185 werd hier een gavit aan toegevoegd. Twee andere, kleinere kerken werden later ‘los‘ bij de kathedraal geplaatst: de kerk van de Heilige Gregorius (1005) en de Moeder Gods-kerk (1025).

Het klooster van Hagphat is onderscheidend om een aantal punten:

Er is – vrijstaand – een tweede gavit aan de noordzijde gebouwd, vernoemd naar de geldschieter ervan: bisschop Hamazasp (zie plattegrond, nr. 1). Gavits staan vrijwel nooit op zichzelf, maar vormen altijd de voorhal van een kerk (zie bijv. nr. 6).
Er is een ongebruikelijke, vrijstaande klokkentoren, uit 1245. Dit drie-lagige gebouw heeft een kruisvormig grondplan, een achthoekig middendeel, en een door zeven zuilen gesteunde koepel.
Het klooster beschikt over een van de mooiste khachkars van Armenië. Het bevindt zich in de gang naar de bibliotheek. Dit meesterstuk stamt uit 1273 en toont een gekruisigde Christus, omgeven door engelen en apostelen. Ook God de Vader is uitgesneden, met zegenende handen.

Haghpat wordt verder geroemd vanwege de bijzondere lichtval in de verschillende ruimten van het kloostercomplex en is dan ook geliefd bij fotografen.

1 2 3 4 5

Sanahinklooster

Het kloostercomplex van Sanahin was een religieus, cultureel en educatief centrum in de X-XIIIe eeuw en werd later opgenomen op de werelderfgoedlijst van UNESCO.
Het exacte jaar dat het klooster werd gebouwd is niet bekend. Volgens een legende werd het gevonden in de 4e eeuw. Het hedendaagse complex werd gesticht door de Armeense koning Ashot G Voghormats in 966.

De naam Sanahin vertaalt letterlijk vanuit het Armeens als “deze is ouder dan die”, vermoedelijk als een aanspraak op het hebben van een ouder klooster dan het naburige Haghpat-klooster. De twee dorpen en hun kloosters lijken in veel opzichten op elkaar en worden gescheiden door een diepe “spleet” waar de Debed-rivier stroomt.

Het complex behoort tot de Armeense Apostolische Kerk met talrijke chatsjkars (stenen met gedetailleerde gravures die een kruis vertegenwoordigen) en bisschoppelijke graven verspreid door het terrein.

Volgens een legende dankte Sanahin zijn naam aan de voormalige meester van een student die het Haghpat-klooster bouwde. De meester zag dat zijn student een kerk begon te bouwen en herinnerde hem eraan dat ‘qan zna hin’ betekent dat ‘dit ouder is dan dat’ in het Armeens wat uiteindelijk Sanahin werd.
Het complex bestaat uit St.Astvatsatsin en St.Amenaprkich kerken, Grigor’s kapel, een seminarie, een matenadaran-bibliotheek, een galerij, gavits, een belfort, graven van Kyurikids, Zakarians en Yerkaynabazuks. De oudste kerk in Sanahin is St.Astvatsatsin. Grafstenen van religieuze leiders bevinden zich in haar gavits. De grootste is de St.Amenaprkich-kerk met een dominante positie. Beide kerken hebben binnenin muurschilderingen.